معاونت پژوهش مدرسه علمیه الزهراء شاهین دژ

نشست علمی ـ پژوهشی راهکارهای عملی تقویت وحدت حوزه و دانشگاه

نشست علمی ـ پژوهشی با عنوان «راهکارهای عملی تقویت وحدت حوزه و دانشگاه» با حضور حجت الاسلام والمسلمین آقای یزدی مدیریت محترم حوزه علمیه برادران امام محمدباقر علیه السلام با مشارکت و همکاری حوزه علمیه برادران این شهرستان و همکاری معاونان پژوهشی و فرهنگی مدارس علمیه الزهراء سلام‌الله‌علیها سطح 2 و3؛ شهرستان شاهین‌دژ و ارومیه در تاریخ  27 آذر 1399 بصورت مجازی در بستر پیام رسان ایتا برگزار گردید.

حجت الاسلام ابوالفضل یزدی با بیان این که 27 آذر به مناسبت سالروز شهادت مظلومانه آیت‌الله دکتر محمد مفتح؛ روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری شده است و دلیل اصلی اصرار امام خمینی رحمت‌الله‌علیه و مقام معظم رهبری بر اتحاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: حداقل تا قبل از انقلاب وحدت حوزه و دانشگاه وجود نداشته است و این دو کاملا از یکدیگر جدا بودند و بلکه بر ضد هم بودند و قبل از پیروزی انقلاب و در حین پیروزی انقلاب رهبر حکیم انقلاب این مساله را کاملا و به خوبی طرح کردند و متوجه مساله شدند.

ایشان با اشاره به فرمایش امام خمینی رحمت‌الله‌علیه که حوزه و دانشگاه را مغز متفکر و نیروی محرکه‌ی جامعه می‌دانستند و همواره بر لزوم هوشیاری و تهذیب در این دو قشر ارا مورد تاکید قرار می‌دادند؛ فرمودند: قطعا در آن برهه از زمان عالمانی مانند شهید مفتح، شهید باهنر، شهید بهشتی، شهید مطهری به عنوان این بحث وحدت حوزه و دانشگاه بودند. مقاله شهید مفتح باه عنوان «وحدت مسجد و دانشگاه» در سال 1340 در نشریه «مکتب اسلام: نوشتند اولین جرقه‌های این مساله مهم را زدند و تا حد توانشان ادامه دادند  و می‌شود گفت در این را جان خودشان را از دست دادند.

مدیر مدرسه علمیه امام محمدباقر علیه‌السلام شاهین‌دژ، معنای وحدت حوزه و دانشگاه را از دیدگاه مقام معظم رهبری بیان کرد و گفت: وحدت حوزه و دانشگاه به معنای این نیست که بایستی تخصص‌های حوزه‌ای در دانشگاه و تخصص‌های حوزه‌ای در دانشگاه دنبال بشود نه لزومی ندارد. اگر حوزه و دانشگاه به هم خوشبین و وصل باشند و به هم کمک بکنند و با یکدیگر همکاری نمایند دو شعبه از یک موسسه علم و دین هستند. این موسسه دو شعبه دارد یکی حوزه‌های علمیه و دیگری دانشگاه‌ها هستند.

وی ادامه داد: بنابر فرمایشات مقام معظم رهبری منظور از وحدت حوزه و دانشگاه کاملا روشن هست ما نباید روی این بحث کنیم که دانشگاه بیاید مثل حوزه شود یا حوزه مثل دانشگاه بشود بلکه هر کدام آن تخصص‌های مربوطه را دارند و یک تبادل مثبت و تعامل مثبتی بین حوزه و دانشگاه برقرار باشد و در واقع این‌ها مکمل هم باشند. نزدیک شدن حوزه به دانشگاه از لحاظ اخلاق حاکم بر آنها از لحاظ سیستم و سازماندهی حاکم بر آنها و از لحاظ برخی از محتواها می‌شود وحدت حوزه و دانشگاه.

حجت الاسلام یزدی، زمینه‌های وحدت حوزه و دانشگاه عنوان کرد و بیان داشت: تخصص گرایی یک اخلاق دانشگاهی است و ما می‌بینیم که تخصص‌ها و گرایش‌های مختلفی ایجاد شده است و پیگیری می‌شود و این تخصص‌گرایی می‌تواند وارد حوزه شود. و با هدف‌های مختلف رشته‌های درسی گوناگون را با روش‌های گونانگون به دست بیاورد. و خوشبختانه این کار انجام شده و ما امروزه در حوزه‌های علمیه می‌بینیم که تخصص‌های مختلفی ایجاد شده و خوانده می‌شود و حوزه امروزی آن حوزه قدیمی نیست که فقط در رشته فقه و اصول و ادبیات باشد. تخصص‌های مختلفی ایجاد شده  است.

وی ادامه داد: سخت کوشی در آموختن از ممیزات حوزه‌های علمیه است. طلاب در حوزه‌های علمیه در مورد درس خواندن احساس وظیفه و تکلیف می‌کنند . یک تکلیف شرعی برای خودشان می‌دانند می‌شود در دانشگاه هم به این خصایص توجه کرد و پیگیری کرد.

مدیر مدرسه علمیه امام محمد باقر علیه‌السلام شاهین‌دژ، از زمینه‌های دیگر هماهنگی و اختلاط سازنده با مردم جامعه عنوان کرد و گفت: از ممیزات سالم و سازنده و سالم حوزه است حوزه با آن سابقه هزار ساله یک تعامل سازنده با مردم جامعه داشته است در متن مردم بوده و از روش‌های سازنده در این زمینه استفاده کرده است باید در دانشگاه از حوزه‌های علمیه الگوگیری بشود.

وی اضافه کرد: شناختن نظام طلبگی برای دانشگاهیان و متقابلا آگاهی از نظام آموزش دانشگاهی برای مدرسان حوزه علمیه قطعاً بنا به فرمایش حضرت اقا بدون تردید آموزنده و الهام بخش خواهد بود. بالاخره اینکه در بررسی راهکارهای عملی تقویت تعامل حوزه و دانشگاه ما می‌توانیم از چند منظر کلی به این وحدت و تعامل بپردازیم: حوزه و دانشگاه با وحدتی که دارند از نظام دفاع کنند. یعنی بومی سازی نظریه‌های علمی بویژه در علوم انسانی، نقد نظریه‌های وارداتی در پرهیز دادن مجموعه‌های علمی در تقلید بی چون و چرا، در نگرش به نظریه پردازی‌های بیگانگان و سایر موارد می‌تواند اتفاق بیفتد. این تعامل و وحدت به حفظ و دفاع از نظام اسلامی قطعا تاثیر گذار خواهد بود.

یزدی تصریح کرد: وحدت در پوشش دادن به نیازمندی‌های هم. از جمله وظایف حوزه می‌توان به تربیت اساتید توانمند و مجرب جهت تدریس در کلاس های معارف و دروس تخصصی مرتبط با حوزه؛ تعلیم و تربیت اساتید صاحب نظر در زمینه علوم انسانی؛ آماده سازی مبلغین جهت تبلیغ دینی در محیط دانشگاه؛ تربیت فضلا و علما جهت پاسخ گویی به شبهات کلامی و فلسفی و… در سطح دانشگاهها و بین الملل؛ تدوین کتب دینی مورد نیاز دانشگاه‌ها در حوزه معارف، تاریخ و اخلاق یا تدوین کتبی که دیدگاههای دینی را در مورد مباحث گوناگون علوم انسانی بیان می‌کنند.

وی بیان داشت: دانشگاه‌ها هم می‌تواند برخی از نیازهای حوزه‌های علمیه را برآورده سازد از جمله: تامین اساتید مورد نیاز حوزه‌ها در علوم انسانی مانند جامعه شناسی روانشناسی حقوق مدیریت اقتصاد …؛ تدوین کتب مورد نیاز حوزه در زمینه علوم انسانی به شکل کاربردی و نوین؛ انعکاس شبهات کلامی به حوزه‌ها و دریافت پاسخ آنها از حوزه؛ تحقیق و پژوهش در جهت شناخت آسیب‌های دینی در سطح جامعه؛ همچنین در زمینه شناخت مسایل علوم انسانی که در زمینه تبلیغ دین کارکردهای مثبتی دارند این‌ها را آماده کند و به حوزه جهت استفاده در تبلیغ دینی استفاده کند. حوزه و دانشگاه نباید در این مسیر تعصبی از خودشان داشته باشند و در پوشش دادن نقاط ضعف و قوت همدیگر تلاش کنند.

حجت الاسلام یزدی بیان داشت: این نیازمندی‌ها و این همکاری‌ها زمانی بهتر و ملموس است که طلبه و دانشجو در محیط‌های مربوط به یکدیگر حاضر باشند و زندگی در حوزه و دانشگاه را تجربه کنند.