جواب شش سوال مبهم مرد رومی از امام حسن (ع)
جواب شش سوال مبهم مرد رومی از امام حسن(ع)
مرحوم قطب الدّین رواندى در کتاب خرایج خود آورده است: روزى یک نفر از بلاد روم خدمت امام علىّ علیه السلام وارد شد و اظهار داشت: من یک نفر از رعیّت تو و از اهالى این شهر هستم.
حضرت فرمود: خیر، تو از رعیّت من و از اهالى این شهر نیستى؛ بلکه تو از سوى پادشاه روم آمده اى و او چند سؤ ال براى معاویه فرستاده است و چون معاویه جواب آن ها را نمى دانست به من ارجاع شده است…
آن شخص اظهار داشت: بلى، صحیح فرمودى، معاویه مرا به طور محرمانه نزد شما فرستاد تا جواب مسائلم را از شما دریافت دارم؛ و این موضوع را کسى غیر از ما نمى دانست.
پس از آن امیرالمؤ منین علىّ علیه السلام فرمود: آنچه مى خواهى از این دو فرزندم سؤ ال کن که جواب کافى دریافت خواهى داشت.
آن شخص گفت: از آن کسى که موهاى سرش تا روى گوشهایش آمده - یعنى؛ حسن مجتبى علیه السلام - سؤ ال مى کنم. و چون آن شخص رومى نزد امام حسن مجتبى علیه السلام آمد، پیش از آن که سخنى مطرح شود، حضرت به او فرمود: آمده اى تا سؤ ال کنى:
- فاصله بین حقّ و باطل چیست؟
- و بین زمین و آسمان چه مقدار فاصله است؟
- و بین مشرق تا مغرب چه مقدار مسافت است؟
- و قوس و قزح - یعنى؛ رنگین کمان - چیست؟
- و خنثى به چه کسى گفته مى شود؟
- و آن ده چیزى که یکى از دیگرى محکم تر و سخت تر مى باشند کدامند؟
مرد رومى با حالت تعجّب گفت: بلى، سؤ ال هاى من همین ها مى باشد.
امام حسن مجتبى علیه السلام در این موقع به پاسخ سؤ ال ها پرداخت و فرمود: بین حقّ و باطل چهار انگشت است، آنچه با چشم خود دیدى حقّ و آنچه شنیدى باطل است.
فاصله بین زمین و آسمان به اندازه دعاى مظلوم بر علیه ظالم است و نیز تا جائى که چشم ببیند.
همچنین فاصله بین مشرق تا مغرب به مقدار سرعت گردش و حرکت خورشید در یک روز خواهد بود.
و امّا قوس و قزح: قوس علامتى است از طرف خداوند رحمان براى در اءمان ماندن موجودات زمین از غرق شدن و دیگر حوادث مشابه آن؛ و قزح نام شیطان است.
… از مرگ محکم تر، و نیرومندتر مشیّت و اراده الهى است که مرگ را برطرف مى نماید - و در روز واپسین، مردگان را زنده مى گرداند.
و امّا خنثى به شخصى گفته مى شود که معلوم نباشد مرد است یا زن، که اگر هیچ نشانه اى نداشته باشد، یا هر دو نشانه را موجود باشد به او گفته مى شود: ادرار کن، پس اگر ادرارش به سمت جلو یا بالا بود مرد است و در غیر این صورت در حکم زن خواهد بود.
و امّا جواب آن ده چیز - به این شرح است:
خداوند متعال سنگ را آفرید و به دنبالش آهن را به وجود آورد که همانا آهن سنگ را قطعه قطعه مى کند.
و سپس آتش را آفرید که آهن را گداخته و آب مى نماید.
و سخت تر از آتش آب است که آتش را خاموش مى کند.
و از آب شدیدتر، ابر مى باشد که آن را حمل و منتقل مى کند.
و از ابر نیرومندتر باد خواهد بود که ابر را به این سو، آن سو مى برد.
و از باد قدرتمندتر آن نیروئى است که باد را کنترل مى کند.
و از آن شدیدتر ملک الموت - عزرائیل - است که جان همه چیز را مى گیرد؛ و مى میراند.
و از آن مهمّتر خود مرگ است که جان عزرائیل را نیز مى رباید.
و از مرگ محکم تر، و نیرومندتر مشیّت و اراده الهى است که مرگ را برطرف مى نماید - و در روز واپسین، مردگان را زنده مى گرداند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت :
- بحارالا نوار ج ۴۳، ص ۳۲۶، ح ۵، الخرایج و الجرایح: ج ۲، ص ۵۷۲، ح ۲٫
منبع: چهل داستان و حدیث زندگانی امام حسن (علیه السلام) عبداللّه صالحى
