برترین دعای پدر و مادر در حق فرزند چیست؟
27 شهریور 1392 توسط ذره و آفتاب
برترین دعای پدر و مادر در حق فرزند چیست؟
آنان را نیکوکارانِ پرهیزگار، صاحبان بینش و پند پذیرانِ سر به راه خود قرار ده که دوستدار و نیک خواهِ یارانت، و دشمن و کینهجوی دشمنانت باشند. چنین باید ای پروردگار هستیها.
پدر و مادر در برابر فرزندان خود دارای وظایفی هستند که برخی از آنها برگرفته از روایات با اقتباس از کتاب ارزشمند مفاتیح الحیات اثر آیت الله جوادی آملی در ذیل مرور می شود:
یاری کردن فرزند
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: خدا رحمت کند کسی را که فرزندش را بر نیکی یاری کند. گفته شد: چگونه او را یاری کند؟ فرمود: آنچه در توان اوست از وی بپذیرد و از آنچه برایش دشوار است درگذرد… (1)
رسول گرامی (صلی الله علیه و آله) فرمودند: بین فرزندانتان در هدایا به مساوات عمل کنید. (2) آن حضرت به مردی نگریست که دو فرزند داشت و تنها یکی از آن دو را بوسید. فرمود: چرا مساوات را میان آن دو رعایت نکردی؟ (3)
پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: در میان فرزندان خود عدالت را مراعات کنید همان گونه که دوست دارید در نیکی و لطف به شما، به عدالت رفتار کنند.(4)
اولویت نیکی با دختران
رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر کسی به بازار رود و تحفه ای بخرد و آن را برای خانواده اش ببرد همانند حمل کننده صدقه به سوی نیازمندان است و باید دختران را(در دادن هدایا) بر پسران مقدم بدارد، زیرا هر کس دخترش را خوشحال کند، مانند آن است که برده ای از نسل حضرت اسماعیل (علیه السلام) را آزاد ساخته است. (5) همچنین آن حضرت فرمودند: میان اولاد خود در دادن هدیه به مساوات عمل کنید و اگر خواستی کسی را بیشتر هدیه دهی به دختران بیشتر بده.(6)
مرا یاری فرما که فرزندانم را بپرورم و ادب نمایم و به آنان مهربانی کنم، و افزون بر ایشان، به من فرزندانِ پسر عطا فرما و این را مایهی خیر من قرار ده، و همهی آنان را، در آنچه از تو میخواهم، یاور من گردان
دعا برای فرزندان
سزاوار است انسان افزون بر تربیت و نیکی به فرزندان برای آنها دعا کند و دعایی را بخواند که از امام سجاد (علیه السلام) در این باره وارد شده است:
«خدایا، بر من منّت گذار و فرزندانم را نگهداری کن و آنان را برای من شایسته گردان و مرا از ایشان بهرهمندی ده. ای معبود من، به خاطر من، آنان را در زندگی کامیاب ساز و عمرشان را طولانی کن. فرزندانشان را بپروران و ناتوانشان را توانا گردان. جسمشان و دینشان و خویِشان را به سلامت دار، و جان و تنشان، و هر کارشان را که به من مربوط است، از هر گزندی در امان دار، و روزیِ آنان را به دست من فراوان و پیوسته گردان، و آنان را نیکوکارانِ پرهیزگار، صاحبان بینش و پند پذیرانِ سر به راه خود قرار ده که دوستدار و نیک خواهِ یارانت، و دشمن و کینهجوی دشمنانت باشند. چنین باید ای پروردگار هستیها.
ومرا یاری فرما که فرزندانم را بپرورم و ادب نمایم و به آنان مهربانی کنم، و افزون بر ایشان، به من فرزندانِ پسر عطا فرما و این را مایهی خیر من قرار ده، و همهی آنان را، در آنچه از تو میخواهم، یاور من گردان.
من و فرزندانم را از گزند شیطان رانده شده در امان دار؛ زیرا تو ما را آفریدهای و به نیکی فرمان دادهای و از بدی باز داشتهای و به پاداش فرمانهای خود وعده فرمودهای و از کیفر آنها ترساندهای؛ آن گاه برای ما دشمنی پدید آوردهای که ما را به نیرنگ میفریبد. شیطان را چنان بر ما چیرگی دادهای که ما را بر او بدان پایه چیره نگرداندهای. در خانهی دلهای ما جایش دادهای و در گذرگاه خونِ ما روانش ساختهای. اگر ما از او غفلت کنیم، او از ما غافل نخواهد شد. اگر ما فراموشش کنیم، او ما را فراموش نکند. ما را از کیفر تو آسوده خاطر میسازد و از غیر تو میترساند.
اگر آهنگ کاری زشت کنیم، ما را بر آن دلیر میسازد، و اگر آهنگ کاری نیک کنیم، ما را از آن باز میدارد. خود را با خواهشهای گناه آلود با من رو به رو میسازد و پرچمهای شبهه را بر میافرازد. وعدهمان میدهد به دروغ، و آرزومندمان میکند بینتیجه. اگر تو نیرنگش را از ما نگردانی، گمراهمان کند، و اگر تو ما را از تبهکاریهایش ایمن نسازی، بلغزاندمان.
خدایا، به دست قدرت خود چیرگیاش را از ما بردار، تا با دعای فراوان به درگاهت راه ما را بر او بربندی و به یاری تو از نیرنگش مصون مانیم.
خدایا، هر چه از تو خواهم، عطایم کن، و هر نیاز که دارم، برآورده ساز، و اجابتی را که خود ضمانت آن کردهای، از من دریغ مفرما، و دعایم را از رسیدن به پیشگاه خودت باز مدار؛ زیرا خود مرا به دعا فرمان دادهای. همهی آنچه را در این جهان و آن جهان مایهی اصلاح کار من است، به من ارزانی کن؛ چه آنها که بر زبان آوردهام و چه آنها که از خاطر بردهام، آشکار کردهام یا نهان داشتهام، پیش هر کس گفتهام یا از همه پنهان گذاشتهام.
هر کسی به بازار رود و تحفه ای بخرد و آن را برای خانواده اش ببرد همانند حمل کننده صدقه به سوی نیازمندان است و باید دختران را(در دادن هدایا) بر پسران مقدم بدارد، زیرا هر کس دخترش را خوشحال کند، مانند آن است که برده ای از نسل حضرت اسماعیل (علیه السلام) را آزاد ساخته است
چنان کن که در همهی این حالات، تنها از تو نیاز خواهم و از شایستگان باشم و با درخواست کردن از تو، از کام یافتگان به شما آیم. و با توکل بر تو از کسانی باشم که نعمت خود را از آنان دریغ نکردهای،
و از کسانی قرارم ده که پناه جستن به تو خوی ایشان است، و از معامله با تو سود بسیار بردهاند، و به قهر و قدرت تو در امان ماندهاند، و از فضل تو بسا روزی حلال یافتهاند، و از بخشش بسیار و کرم تو در کار خود به گشایش رسیدهاند، و به لطف تو از خاک ذلّت به بلندای عزّت فرا رفتهاند، و از دست ستم به دامان عدل تو گریختهاند، و در پناه رحمت تو از بلا رها شدهاند، و با توانگری تو از تنگ دستی به بینیازی راه جستهاند، و با پرهیزگاری، از گناهان و لغزشها و خطاها در امان ماندهاند، و با اطاعت از تو به نیکی و پایداری در راه حق و راستی موفق گشتهاند، و به نیروی تو میان ایشان و گناهان حجابی پدید آمده است که هیچ گناهی را مرتکب نمیشوند، و در پناه تو آسوده میزیَند.
خدایا، این همه را به توفیق و رحمت خود به ما ارزانی کن، و ما را از عذاب آتش امان ده، و همانند آنچه را من برای این جهان و آن جهانِ خود و فرزندم از تو درخواست کردهام، به همهی مردان و زنان مسلمان و با ایمان عطا فرما، که تو نزدیکی و اجابت کننده، شنوایی و دانا، بخشندهای و آمرزگار، دلسوزی و بس مهربان.
ما را در این جهان و آن جهان خیر و نیکی عطا کن و از شکنجهی آتش نگاه دار.» (7)
پی نوشت ها:
1. مستطرفات السرائر، ص 595
2. الخلاف، طوسی، ج3، ص 564
3. الجعفریات، ص 55
4. مکارم الخلاق، ص 220
5. الامالی، صدوق، ص 577
6. الخلاف، طوسی، ج 3، ص 564
7. دعای 25 صحیفه سجادیه
منبع : خبرگزاری شبستان