نشست علمی ـ پژوهشی «چیستی و ضرورت پژوهش»
به همت مدرسه علمیه الزهراء شهرستان #شاهین-دژ (#آذربایجان-غربی)، نشست علمی ـ پژوهشی با عنوان: «چیستی و ضرورت پژوهش» با حضور خانمها جهانی و حسنپور (اساتید حوزه علمیه خواهران) در تاریخ 25/9/1398 در جمع طلاب برگزار گردید.
خانم جهانی فرمودند: پژوهش، اسم مصدر پژوهیدن، درلغت به معنای پی جوئی. جویائی. بازجستن. جستجو. بازجوئی ودر اصطلاح به معنای پژوهش یا تحقیق یک روند هوشمندانه، هوشیارانه، خلاقانه و سامان مند برای یافت، بازگویی و بازنگری پدیدهها، رخدادها، رفتارها و انگاشتهها است.
جهانی استاد این مدرسه با اشاره به اهمیت پژوهش فرمودند: پژوهش در هر موضوع، به هر شکلی و در هر سطحی که انجام شود تلاشی منسجم و نظام مند در جهت توسعه دانش موجود، درباره موضوعهایی است که با آنها سر و کار داریم. پژوهش کوششی است برای یافتن بهترین راه حلهای ممکن در جهت حل مشکلات موجود در عرصههای مختلف زندگی. همچنین، پژوهش فعالیتی بنابراین در مجموع پژوهش راهی برای گسترش مرزهای دانش و گشودن افقهای تازه برای آیندگان است.
وی افزود: شخصی که به شیوههای گوناگون به انجام پژوهش میپردازد پژوهشگر (محقق) نامیده میشود. پژوهشگر فردی است که با استفاده از روشهای علمی در صدد رسیدن به شناختی تازه از مسائل و مفاهیم مختلف است. او با استفاده از ابزارهای گوناگون به مشاهده دقیقتر و عمیقتر پدیدههای اطراف خود، با نگاهی نقادانه و موشکافانه مینگرد و برای رفع مشکلات جامعه و ارائه بهترین راهکارهای عملی اطلاعات موثقی را در اختیار متولیان امور قرار میدهد.
ایشان با شااره به رویکر پژوهشی تصریح نمودند: موفقیت و توسعه پژوهش در هر جامعه نیازمند گسترش رویکرد پژوهشی (پژوهش مدار) در آن جامعه است. منظور از رویکرد پژوهشی نگاهی مبتنی بر پژوهش نسبت به موضوعهای مختلف میباشد. در این نوع نگاه قبل از اتخاذ هر تصمیم مهم به یافتههای پژوهشهای قبلی که به موضوع تصمیمگیری ارتباط دارد توجه میشود. به بیان دیگر، در رویکرد پژوهش مدار از یافتههای پژوهشهای قبلی برای بهبود وضع موجود استفاده موثری به عمل میآید.
خانم حسنپور از اساتید این مدرسه ضمن تبریک روز پژوهش در مورد واژه تحقیق و کاربردهای آن فرمودند: اگر پژوهش را متمایز از مطالعات پراکنده، به فرایند پردازش اطلاعات اطلاق کنیم به گستره خاصی از علوم متعلق و دارای هویت جمعی است، مفهومِ فراگیر از آن را به دست میآوریم، به گونهای که شامل هر گونه مطالعه با جهت گیریهای مختلف آموزشی، اطلاع رسانی، ترویجی و پژوهشی (به معنای خاص) میگردد.
حسنپور با اشاره به اخلاق پژوهشی فرمودند: اخلاق پژوهش از دو مفهوم اخلاق و پژوهش تشکیل شده است و شناخت چیستی آن در گرو تحلیل آن دو مفهوم و تعامل بین آنهاست. اخلاق را جمع خُلق دانستهاند که عبارت از صورت باطنی است و در مفهوم سازی عالمان اخلاق به معنای هیأتِ راسخ در نفس است که افعال از آن به سهولت صادر شود.
وی با اشاره به فضایل اخلاقى در پژوهش افزودند: تحقیقات ما زمانى حقیقتاً معنادار و مفید به حال خودمان و جامعه خواهد بود که با انگیزه الاهى و نیت درست صورت گیرد، وگرنه اگر به انگیزه شهرت و کسب ثروت و امثال آن باشد، هر چند ممکن است دنیاى ما و دیگران را آباد کند، اما چون در راستاى زندگى حقیقى ما نیست، فاقد ارزش حقیقى خواهد بود.
خانم حسنپور استاد این مدرسه فرمودند: پژوهشگر حقطلب لازم است بداند که اگر بر اساس مبانى درست و ضوابط و معیارهاى عقلانى پژوهش، به نتیجهاى رسید که ممکن است پذیرفته بسیارى از افراد نباشد، از طرح آن نهراسد و با شهامت و شجاعت از نظریه خود دفاع کند و هرگز تحت تأثیر تهدید و تطمیع از نتایج پژوهش خود دست بر ندارد.
ایشان در رابطه با پژوهشهای گروهی فرمودند: کارهاى گروهى و جمعى، نسبت به کارهاى فردى، از هر جهت بهتر و مفیدترند. متأسفانه بسیارى از ما نیاموختهایم که چگونه مىتوان یک پژوهش یا تحقیق را با فعالیت گروهى شکل داد و به درستى به پایان رساند. اتقان و استحکام پژوهشهاى گروهى قابل مقایسه با پژوهش فردى نیست. همکارى و همیارى چند پژوهشگر وارسته و متعهد و بانشاط، هم نورانیّت بیشترى خواهد داشت و هم افقهاى دقیقتر و وسیعترى را بر روى انسان مىگشاید. امیر مؤمنان علیه السلام، در اینباره مىفرماید: بهترین آرا و اندیشهها، از آنِ کسانى است که از مشورت با دیگران خود را بىنیاز نبینند.
وی افزودند: پژوهش فردى هر چند در جاى خود، مفید و ارزنده است، اما باید دانست که اتقان و استحکام پژوهش گروهى به مراتب بیشتر از پژوهش فردى است و درصد خطاى پژوهش گروهى به مراتب کمتر از پژوهش فردى است.
در نهایت خانم حسنپور جهت مطالعه طلاب در رابطه با چیستی و اخلاق پژوهشی مقالات و کتابهایی مانند مقاله «خاستگاه پژوهش»؛ اصول وفنون پژوهش در گستره دین پژوهی؛ «چارچوب تدوین ارزشها و اخلاق حرفهای پژوهشهای علمی و فناوری» را به طلاب معرفی نمودند.
#آذربایجان_غربی
#آذربایجان_غربی_مدرسه_الزهراءس_شاهین_دژ
#نشست_علمی_پژوهشی
#کانون_نورالقلم
#هفته_پژوهش